مدیر کل امور اجتماعی استانداری یزد گفت: قنات نماد روح یزدی‌ها است.
“مجید جوادیان‌زاده” در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه یزد، اظهار کرد: حفر قنات، کاری سخت و طاقت‌فرساست که نشاندهنده کار و تلاش یزدی‌ها است. قنات و حفر قنات، خود فرهنگ جستجو و کنکاش و خلاقیت را در یزدی‌ها تقویت میکرد چرا که برای جستجو و پیداکردن آب مجبور بودند تا در عمق زمین سفر کنند و همه اینها نشان دهنده این است که مردم یزد از ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی خاص خود برخوردار هستند.
جوادیان‌زاده، استان یزد یک جامعه در حال توسعه خواند و افزود: این استان در زمره جوامعی است که از لحاظ صنعتی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در تکاپو برای دستیابی به یک سری اهداف و شاخصه‌های توسعهای است و همانند سایر جوامع در مسیر توسعه، با تغییر و تحولات مختلفی روبرو است. وقتی جوامع در مسیر توسعه قرار می‌گیرند، قاعدتاً بافت فرهنگی و اجتماعی جمعیت هم در مسیر تغییر و تحول قرار می‌گیرد و یزد هم از این قاعده مستثنی نیست.
وی در رابطه با پیشینه فرهنگی و اجتماعی یزد، گفت: یزد از نظر جغرافیایی و اقلیمی موقعیت خاصی در ایران دارد چرا که در مرکز ایران و در دل کویر مرکزی ایران قرار گرفته است و اصولاً از نظر جغرافیایی فاقد همسایه‌های نزدیک است و از طرف دیگر، کمبود آب همواره یکی از شاخصه‌های مهم هویت یزد بوده، یعنی یزدی‌ها همیشه در طول تاریخ، دغدغه آب برایشان یک دغدغه هویتی بوده است.
جوادیان‌زاده افزود: مجموعه این عوامل باعث شده که مردم یزد مردمی باشند که در وهله اول همیشه نگاهشان به آسمان و عنایت خداوند باشد لذا مردمی مؤمن و دین‌دار بودند و از سویی نیز نوعی فرهنگ تلاش و کوشش و جوشش و خلاقیت در هویت یزدی ایجاد شود که نمونه اعلای آن را در ایجاد قنات از سوی این مردم سختکوش می‌توان مشاهده کرد.
وی خاطرنشان کرد: در گذشته مردم یزد یک انسجام قومیتی، دینی، زبانی و گویشی بالایی نسبت به شهرهای دیگر داشتند، از این جهت به خاطر همین یکپارچگی، گسل‌های فرهنگی و اجتماعی در یزد خیلی قوی نبوده و یزد کمتر دچار تنش‌ها و آشوب‌های قومی، مذهبی و زبانی می‌شده است.
آسیب‌های ناشی از صنعتی شدن استان یزد
جوادیان‌زاده گفت: شهر یزد با این مختصات، انسجام و یکپارچگی و ویژگی‌های هویتی که داشته، وارد حوزه صنعتی شدن شده است. دلیل آن نیز کمبود منابع آب و زمین‌های حاصلخیز برای توسعه در بخش کشاورزی برای ایجاد تجارت مبتنی بر کشاورزی بوده است.
وی ادامه داد: در همین راستا اشتغال مردم یزد بیشتر در درون صنعت قرار گرفته است که این خودش در کنار مزایایی از جمله تولید ثروت و کالا و ایجاد سطحی از رفاه اجتماعی، آسیب‌هایی مثل تغییر بافت جمعیتی، آلودگی هوا و بروز مشکلات دیگر را به دنبال داشته است.
این مقام مسئول، بسیاری از آسیب‌های امروز یزد را ناشی از برخی فرآیندهای صنعتی شدن در این منطقه خواند و بیان کرد: رشد صنعتی یزد در چند دهه اخیر تاثیر زیادی روی فرهنگ و جامعه یزد گذاشته و سرعت شهرنشینی و میل به انتخاب سبک زندگی شهری در اکثر شهرستانهای استان بسیار رشد یافته است.
وی معتقد است، در بعضی از حوزه‌های صنعت نیز به شکل تک عاملی عمل شده است و به عبارتی فقط به فکر گسترش صنعت بوده و به ضرورت‌های دیگری چون توجه به محیط زیست، منابع طبیعی و بافت جمعیتی، توجه آن‌چنانی نشده است.
لزوم ایجاد نظام منسجم توریسم سلامت
مدیر کل امور اجتماعی استانداری یزد بیان کرد: استان یزد در چند سال اخیر پذیرای مهاجرین زیادی هم بوده است که این مهاجرین چون از فرهنگها و جوامع دیگر آمدهاند، به طور ناخودآگاه، یکپارچگی فرهنگی و اجتماعی را دستخوش تغییر کردهاند.
وی با اشاره به حوزه سلامت به عنوان یکی از نقاط قوت یزد، تصریح کرد: حوزه سلامت علاوه بر مزایای شایانی که برای استان داشته است، ولی با معرفی یزد به عنوان یک مرکز درمانی موفق و شهر سلامت، مهاجرین زیادی را از شهرهای دیگر به سوی شهر یزد سرازیر کرده است ولی باید توجه داشت که همین بیماران مهاجر از دیگر شهرها نیز میتوانند منشأ برخی از آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی محسوب شوند.
جوادیان‌زاده تاکید کرد: چنانچه این جمعیت جویای درمان نیز درست مدیریت نشوند، میتوانند برخی از تنش‌ها و آسیب‌های جدی اجتماعی را در یزد رقم بزنند لذا یکی از راههایی که می‌شود از طریق آن خدمات بهتری را به بیماران ارائه کرد و در ضمن از برخی آسیبها جلوگیری کرد، ایجاد یک نظام منسجم توریسم سلامت در استان است.
وی، شاخصه‌های فرهنگی و اجتماعی یزد را در مقایسه با سایر استان‌ها از وضعیت بهتری برخوردار دانست و اظهار کرد: استان یزد در بعضی از حوزه‌ها مثل میزان باسوادی در کشور پیشتاز است به طوری که از لحاظ میزان باسوادی زنان رتبه چهارم کشور و به لحاظ تعداد کتابخانه‌های استان، رتبه اول کشور را داریم، از نظر طلاق رتبه 28ام را داریم و در ردههای آخر استانهای کشور به لحاظ نرخ بیکاری قرار داریم.
کمبود سرانه خدمات فرهنگی و تفریحی در استان یزد
جوادیان‌زاده متذکر شد: براساس گزارش اخیر مرکز اجتماعی وزارت کشور، استان یزد با کمبود سرانه خدمات فرهنگی، تفریحی، فضای سبز و اوقات فراغت روبرو است.
وی درباره نیازهای حوزه فرهنگی و اجتماعی استان خاطرنشان کرد: کمبود پژوهشهای کاربردی و قابل استناد یکی از مشکلات کلی در کشور به ویژه در حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی است چرا که به دلیل کیفی بودن این حوزه‌ها، اکثر شاخصها قابل محاسبه عددی نیست و کمی کردن شاخصه‌های کیفی نیز نیاز به یک فرآیند پیچیده پژوهشی دارد. تاکنون آمار و اطلاعات خیلی قابل استنادی از حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی وجود نداشته و آمارهای موجود فاقد تحلیل در همه ابعاد این حوزه بوده است لذا به نظر اولین اقدامی که ضرورت انجام دارد، تولید آمار و اطلاعات درست و قابل استناد است.
ترسیم مدل و الگوی مصرف فرهنگی در استان یزد
جوادیان‌زاده گفت: طرحی در استان با عنوان “مصرف فرهنگی” تعریف شده است که در قالب آن سعی داریم تا کالاهای فرهنگی مصرفی روزمره مردم یزد را شناسایی کنیم و از طریق آن مدل و الگوی این مصرف در استان را ترسیم کنیم. این طرح در پنج مرحله شامل شناسایی شاخصه‌های فرهنگی، اولویتبندی این شاخصهها، ارزیابی شاخصه‌های هر شهرستان، تعیین وضع مطلوب از نظر مصرف فرهنگی و راهکار اندیشی، اجرا خواهد شد.
مدیر کل امور اجتماعی استانداری یزد، مشکل بزرگ در حوزه مدیریتهای فرهنگی و اجتماعی از دیرباز تاکنون را نبود یک راهبرد فراگیر در این حوزه خواند و تصریح کرد: متاسفانه با وجود فعالیت سازمان‌های دولتی و غیردولتی زیاد فرهنگی و اجتماعی در کشور، نبود یک راهبرد مشخص باعث شده تا بخش‌های دیگری که شاید هم دیده نشود، اقدام به تولید فرهنگ کنند و درست یا نادرست روی شاخصهای اجتماعی جامعه اثر بگذارند.
وی افزود: گاهی بعضی از اقداماتی که سازمان‌های مختلف اعم از دولتی و غیردولتی انجام میدهند، با وجود این که در جای خود مناسب است ولی به دلیل نبود یک راهبرد بلندمدت برای قرار دادن آنها در یک مسیر، فعالیت همدیگر را خنثی میکنند.
یزد، شهری خلاق در معماری
جوادیان‌زاده با اشاره به نقش حاکمیتی دفتر امور اجتماعی استانداری، از تعریف چند راهبرد اساسی در استان به همین منظور خبر داد و افزود: یکی از این راهبردها، معرفی یزد به عنوان “شهر خلاق” و کسب برند یونسکو در این حوزه است چرا که این برند تنها به شهرهایی تعلق می‌گیرد که برخی شاخصهای اجتماعی خودشان را ارتقاء داده و زیرساختهایی در حوزه فرهنگ ایجاد کنند.
وی ادامه داد: به لحاظ پیشینه روشن و درخشان یزد در حوزه معماری، این شاخه را برای یزد در نظر داریم. به عبارتی ما به دنبال این هستیم که یزد را در سطح جهان به عنوان شهر خلاق در حوزه معماری معرفی کنیم و وارد شبکه شهرهای خلاق جهان شویم.
وی، مزایای ورود یزد به شبکه شهرهای خلاق جهان را تبادل تجارب فرهنگی و اجتماعی و انتقال دانش اجتماعی دانست.
یزد، شهر خانواده سالم و بالنده
این مسئول، پایلوت یزد به عنوان “شهر خانواده سالم و بالنده” را یکی دیگر از راهبردهای استان معرفی کرد و توضیح داد: چه از نظر آمار و چه از نظر باور عمومی مردم ایران، در یزد، بنیان خانواده بسیار محکم است که این خود از زنده بودن ارزشها و هنجارهای دینی در میان مردم استان یزد خبر میدهد.
وی اضافه کرد: سعی داریم با این پیشنهاد، این تجربه و دانش اجتماعی را که در طول صدها سال در مورد خانواده در یزد ایجاد شده و یزدی‌ها را در این باره صاحب دانش کرده است را به سایر شهرها و مناطق ایران هم انتقال دهیم و این ویژگی مردم یزد را به عنوان نماد توسعه اجتماعی یزد معرفی کنیم.
جوادیان زاده، “محله نمونه” را دیگر راهبرد این حوزه در استان برشمرد و اظهار کرد: در این راهبرد با پایلوت قرار دادن یکی از محلات شهر، موضوع محله محوری در فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی و توسعه شاخصههایی مانند وضعیت سلامت، آموزش، ساماندهی معابر و وضعیت پارکهای محله را با مشارکت خود اعضای محله دنبال میکنیم. به همین منظور برای اجرای طرح، یکی از محلات قدیمی یزد را که گستردگی خوبی دارد و خیلی از سازمانها نیز در آن مکان قرار دارد، ولی در گذر زمان جامعیت خود را از دست داده و بافتش بهم خورده و نخبگانش از آنجا رفتهاند را انتخاب کردیم.
جوادیان‌زاده، یکی از آسیب‌های جدی فرهنگی کشور و یزد را میزان پایین مطالعه مردم خواند و با بیان اینکه جامعه کتاب‌نخوان، جامعه توسعه نیافته‌ای است، ادامه داد: چنین جامعه‌ای را نمی‌توان در معرض آموزش قرار داد و مفاهیم و دانش جدید مورد نیازش را برای زندگی بهتر به راحتی در اختیارش گذاشت.
وی خاطرنشان کرد: متاسفانه در استان یزد علیرغم پیشینه فرهنگی و وجود بسیاری از زیرساخت‌های مطالعه و کتابخوانی، به دلیل نبود انسجام و همبستگی میان این مسائل، میزان مطالعه پایین است.
وی، کسب رتبه اول کنکور سراسری برای 20 سال متوالی توسط دانش آموزان یزدی، قرار گرفتن استان در صدر آموزش عالی و برخورداری از رتبه اول کشور به لحاظ تعداد کتابخانه‌های استان و تولیدات فاخر فرهیختگان و نویسندگان یزدی را بیانگر وجود زیرساخت‌های لازم برای افزایش سرانه مطالعه در استان خواند و لازمه ان را هماهنگ کردن و قرار دادن همه این شاخصهها در یک راستا دانست.
جوادیان زاده از اجرای طرحی به نام سامانه مطالعه با هدف نظام‌مند کردن تمام فعالیت‌های مرتبط با کتاب و کتابخوانی در استان خبر داد.
ضرورت حمایت از سینمای بومی یزد
مدیر کل امور اجتماعی استانداری یزد با تاکید بر حمایت از سینمای بومی یزد، گفت: سینما یک زبان قدرتمند و اثرگذار دارد و آن جوامعی موفق هستند که از این ظرفیت بزرگ هنری و صنعتی استفاده کنند.
وی از اینکه سینمای ما یک سینمای تهرانی است، ابراز تأسف کرد و افزود: سینمای ما یک سینمای تهرانی است یعنی مختص تهرانی‌ها شده است و موضوعاتی که در آن مطرح می‌شود عمدتاً مربوط به زندگی مردم تهران است. حتی لهجه‌ها، سبک زندگی و سبک پوشش عمدتاً مربوط به مردم تهران است و شهرهای دیگر کمتر مورد توجه قرار می‌گیرند.
جوادیان زاده از تلاش برای پرداختن به مسائل بومی از سوی سینماگران، فیلم‌سازان و عوامل سازنده فیلم‌های یزدی خبر داد و گفت: با کمک سازمان‌های مردم‌نهاد، تاکنون جلسات نمایش، نقد و بررسی و تجلیل از عوامل سازنده فیلم‌های مربوط به سینمای یزد مانند فیلم‌های فصل انار، شیفتگی و افسون گل سرخ را برگزار کردهایم.
وی معتقد است، تهرانی شدن سینمای یزد به دلیل تغییر ذائقه مردم یزد نیست چرا که اساساً فیلم یزدی با حال و هوا و موضوع یزد را به مردم ارائه ندادهایم تا آنها بخواهند بین سینمای یزد و تهران، یکی را انتخاب کنند.
جوادیان‌زاده از پایلوت قرار دادن یزد به عنوان “شهر سالم” با توجه به تدوین سند کاهش طلاق در استان خبر داد و گفت: خوشبختانه آمار رو به افزایش طلاق، با برنامه‌ریزی‌هایی صورت گرفته در استان یزد تا اندازه‌ای کنترل شده است.
انتهای پیام
